Το ήπαρ της γάτας

 Ριπήτ

Πηγή: ailouros.gr

Γενικά

Το ήπαρ είναι το κεντρικό εργαστήριο του σώματος. Κατασκευάζει την χολή για να γίνει η πέψη των λιπών. Συνθέτει γλυκόζη (το καύσιμο του οργανισμού) και την αποθηκεύει με την μορφή γλυκογόνου. Εξουδετερώνει ορμόνες και συνθέτει πρωτείνες, χοληστερίνη και τριγλυκερίδια. Παράγει ουσίες που βοηθούν στην πήξη του αίματος και διασπά την αιμοσφαιρίνη - ουσία με την οποία είναι φτιαγμένα τα ερυθρά αιμοσφαίρια - και την αποβάλλει στην χολή. Χωρίς το ήπαρ δεν μπορούν να αδρανοποιηθούν τα δηλητήρια και τα φάρμακα. Σ' αυτό αποθηκεύονται βιταμίνες και ιχνοστοιχεία άκρως απαραίτητα.

Το ήπαρ είναι υπεύθυνο για την άμυνα του οργανισμού.

Επειδή κάθε ουσία που εισάγεται στο πεπτικό σύστημα περνάει υποχρεωτικά από το ήπαρ, (πυλαία φλέβα) υπάρχει πάντα κίνδυνος να προσβληθεί από δηλητήρια και τοξίνες. Εκτός από αυτό προσβάλλεται και από δηλητήρια που δημιουργούνται μέσα στον οργανισμό εξ αιτίας διαταραχών άλλων οργάνων όπως για παράδειγμα όταν εμφανιστεί σακχαρώδης διαβήτης.

Παρ' όλα αυτά το ήπαρ έχει μεγάλη αναγεννητική ικανότητα… γνώση που κατείχαν και οι αρχαίοι (μύθος του Προμηθέα).

Πώς θα καταλάβω ότι η γάτα μου έχει Προβλήματα Ήπατος;

Συμπτώματα όπως ανορεξία, λήθαργος, απώλεια βάρους, πυρετός, δίψα και εμετός συντροφεύουν τα ηπατικά νοσήματα. Σε προχωρημένα στάδια μπορεί να παρατηρηθεί ίκτερος (κίτρινο δέρμα) και σε σοβαρές ηπατικές δυσλειτουργίες αφύσικη συμπεριφορά και σιαλόρροια. Σε μερικές ηπατικές νόσους δεν είναι σπάνια η συγκέντρωση υγρού στην κοιλιά (ασκίτης).

Οι κυριότερες νόσοι

Ηπατική λιπίδωση

Η συχνότερη ηπατοπάθεια. Αν κάποια γάτα σταματήσει να τρώει...κινητοποιούνται τα λίπη των λιπαποθηκών και διοχετεύονται στο αίμα. Το αποτέλεσμα είναι να διηθηθεί (γεμίσει) το ήπαρ με λίπος και να προκληθούν ζημιές και δυσλειτουργίες.

Περισσότερο επιρρεπείς στην ηπατική λιπίδωση είναι οι παχύσαρκες γάτες όταν σταματούν για κάποια αιτία να τρώνε. Αν δεν αναληφθεί αμέσως ιατρική φροντίδα πολλές γάτες πεθαίνουν. Η ανάρρωση συνήθως μπορεί να απαιτήσει …μήνες.

Ηπατίτιδα (Φλεγμονή του ήπατος)

Τα αγγεία της χολής σχηματίζουν ένα "δέντρο" μέσα στο ήπαρ. Ο "κορμός" του είναι ο χοληφόρος πόρος μαζί με την χοληδόχο κύστη και τα "κλαδιά" του που ξεκινούν από τον χοληφόρο πόρο και διακλαδίζονται σε όλο και πιο μικρά "κλαδάκια" σε ολόκληρη την μάζα του ήπατος είναι τα χολαγγεία.

Διακρίνουμε δύο τύπους φλεγμονωδών νόσων :

Η Χολαγγειΐτιδα (C) που οφείλεται σε φλεγμονή των χοληφόρων πόρων και η Χολαγγειοηπατίτιδα (CH) που οφείλεται σε φλεγμονή και των χοληφόρων πόρων αλλά και των γύρω από αυτούς ηπατικών κυττάρων.

Πολύ συχνά είναι δυνατόν να έχουμε σε κάποια σημεία του ήπατος χολαγγειΐτιδα και σε άλλα χολαγγειοηπατίτιδα. Τότε μιλάμε για την σύνθετη χολαγγειΐτιδα- χολαγγειοηπατίτιδα (CCHC).

Κοινά συμπτώματα είναι η ανορεξία, η απώλεια βάρους, η διάρροια, η σιαλόρροια η ναυτία, και ο εμετός. Αναλόγως της διάγνωσης που θα τεθεί μετά από εργαστηριακούς ελέγχους και πιθανή βιοψία του ήπατος, ο γιατρός θα προχωρήσει στην θεραπεία. Δύο γάτες με σύνθετη χολαγγειΐτιδα- χολαγγειοηπατίτιδα (CCHC) μπορεί να έχουν εκ διαμέτρου αντίθετη θεραπεία.

Δηλητηριάσεις

Πολλά φάρμακα που είναι ασφαλή για άλλα είδη ζώων ή και τον άνθρωπο μπορούν να βλάψουν το ήπαρ της γάτας. Συμβουλευτείτε τον γιατρό πριν δώσετε οτιδήποτε. Αν η γάτα παρουσιάσει δηλητηρίαση προσπαθήστε να θυμηθείτε σε ποια φάρμακα ή άλλες τοξικές ουσίες είχε πρόσβαση.

Όγκοι

Συναντώνται πρωτογενείς όγκοι που προκύπτουν από νεοπλασία του ηπατικού ιστού και δευτερογενείς όγκοι (μεταστάσεις) από διάφορα σημεία του σώματος. Τα ονόματα των συνηθέστερων όγκων είναι ηπατοκυτταρικό αδενοκαρκίνωμα, καρκίνωμα χολαγωγού, αδένωμα χολαγωγού, αιμαγγειοσάρκωμα, ινοσάρκωμα, λειομυοσάρκωμα. Δυστυχώς οι περισσότεροι ηπατικοί όγκοι έχουν φτωχή πρόγνωση.

Αμυλοείδωση

Η αμυλοείδωση είναι μια πάθηση αντίστοιχη της λιπώδους εκφύλισης που αναφέραμε προηγουμένως. Το αμυλοειδές -που είναι μια πρωτεΐνη- συγκεντρώνεται για διάφορους λόγους μέσα στα όργανα της γάτας. Αν συγκεντρωθεί στο ήπαρ προκαλεί δυσλειτουργία και προδιάθεση για ρήξη του ήπατος και αιμορραγία.

Κύστεις με αίμα

Μερικές φορές μέσα στο ήπαρ μπορούν να δημιουργηθούν κύστεις που περιέχουν αίμα (Peliosis hepatica). Οι κύστεις αυτές πολλές φορές συνοδεύουν άλλες νόσους του ήπατος όπως την αμυλοείδωση αλλά είναι δυνατόν να εμφανιστούν και μόνες τους.

Ο μόνιμος κίνδυνος που εγκυμονούν είναι ότι σπάνε με μεγάλη ευκολία (ένα χτύπημα ή μια πτώση) και έχουν σαν επακόλουθο εσωτερική αιμορραγία.

Αγγειακή παράκαμψη ήπατος

Οι τροφές, οι βιταμίνες, τα φάρμακα, τα μικρόβια ή ακόμη και τα δηλητήρια που βρίσκονται στον πεπτικό σωλήνα της γάτας απορροφώνται από λεπτά σωληνάκια (λεμφαγγεία) που ενώνονται το ένα με το άλλο και καταλήγουν όλα μαζί σε έναν κεντρικό αγωγό, την πυλαία φλέβα. Ο ρόλος της πυλαίας φλέβας είναι να οδηγήσει όλες αυτές τις χρήσιμες αλλά μερικές φορές και επικίνδυνες ουσίες για επεξεργασία στο εργοστάσιο του οργανισμού, το ήπαρ (συκώτι).

Μερικές γάτες γεννιόνται ή αποκτούν αργότερα κάποιο “σωληνάκι κλέφτη” που ξεκινώντας από την πυλαία φλέβα οδηγεί ένα μέρος του περιεχομένου της (παρακάμπτοντας το ήπαρ) να χυθεί απ ευθείας στην κυκλοφορία του αίματος.

Τους πρώτους μήνες της ζωής μπορεί να παρατηρήσετε σάλια, σπασμούς, δυσκολία στη βάδιση και την αρμονία των κινήσεων, τρέμουλο, και κούραση.

Σπανιότερα είναι δυνατόν να παρουσιαστεί παροδική ή μόνιμη τύφλωση, φωνητική επιμονή, εκνευρισμός, στρογγυλές και μεγάλες κόρες ματιών (μυδρίαση), ανορεξία, διάρροια, εμετοί, πολυουρία και πολυδιψία.

Ο γιατρός πρέπει να αποκλείσει πολλά νοσήματα που δίνουν παρόμοια συμπτώματα για να καταλήξει στην διάγνωση. <BRΗ θεραπεία ξεκινά με φαρμακευτική υποστήριξη. Όσες γάτες κριθεί ότι θα ωφεληθούν, αντιμετωπίζονται χειρουργικά χρησιμοποιώντας ειδικό χειρουργικό σφιγκτήρα που κλείνει μέρα με την μέρα την διάμετρο του αγγείου “κλέφτη” ώστε να δώσει τον απαιτούμενο χρόνο στο ήπαρ να προσαρμοστεί στην καθημερινά αυξανόμενη ροή που θα δέχεται από την πυλαία φλέβα.

Τοξοπλάσμωση

Πιθανόν να παρατηρηθεί ίκτερος. Ενδοκυτταρικός πολλαπλασιασμός των ταχυζωϊδίων της τοξοπλάσμωσης στα ηπατικά και παγκρεατικά κύτταρα έχει σαν αποτέλεσμα νέκρωση των κυττάρων και ηπατική ανεπάρκεια ή/και παγκρεατίτιδα.

Cytauxzoon Felis

Πρωτόζωο παράσιτο μεταδιδόμενο με τσιμπούρι. Σχεδόν 100% θανατηφόρος νόσος. Απαντάται κυρίως σε γάτες που τους επιτρέπεται να έχουν πρόσβαση και “έξω”. Ψηλός πυρετός, αφυδάτωση, ίκτερος, απροθυμία να μετακινηθούν είναι μερικά από τα συμπτώματα.

Λοιμώδης περιτονίτιδα (FIP)

Πιθανόν να παρατηρηθεί ίκτερος. Αναπτύσσεται φλεγμονώδης ιστός (περιαγγειακό πυοκοκκίωμα) γύρω από τις αρτηρίες και τις φλέβες του ήπατος με αποτέλεσμα ηπατική ανεπάρκεια και ενδοηπατική ή εξωηπατική έμφραξη του χοληφόρου πόρου.

Λοιμώδης λευχαιμία (FeLV)

Πιθανόν να παρατηρηθεί ίκτερος. Προκαλεί κακοήθη εξαλλαγή των κυττάρων του ήπατος και ανάπτυξη ηπατικού (όγκου) λεμφοσαρκώματος.