Γάτες και ωμή διατροφή

moukelis

Στα τέλη του 20ου αιώνα, ο Dr. Francis M. Pottenger,  Jr. πραγματοποίησε μια μεγάλη έρευνα σχετικά με τη διατροφή των οικόσιτων γατών. Στην έρευνα, που διήρκησε πάνω από δέκα χρόνια (από το 1932 έως το 1942), συμμετείχαν πάνω από 900 γάτες. Η μία ομάδα τρεφόταν με ωμό κρέας, ιχθυέλαιο και ωμό γάλα, ενώ η άλλη με μαγειρευτό φαγητό. Μετά από μερικές γενεές, η δεύτερη ομάδα παρουσίασε παραμορφώσεις στο πρόσωπο, όπως στενότερη μουσούδα και σαγόνι, εύθραυστα κόκκαλα, αδύναμα άκρα, πληθώρα εντερικών παρασίτων, ποικίλες ασθένειες, τα θηλυκά εμφάνισαν ανεξήγητη επιθετικότητα και αποβολές ή στειρότητα, ενώ τα γατάκια όσων τελικά εγκυμονούσαν σπάνια έφταναν στην ενηλικίωση, παρουσιάζοντας σκελετικές παραμορφώσεις και κατάρρευση ζωτικών οργάνων. Προφανώς, η θερμότητα αποδείχτηκε ότι καταστρέφει σημαντικά για τη γάτα συστατικά της τροφής. Η έρευνα αυτή αποτέλεσε κίνητρο για την ανάπτυξη του κινήματος της ωμοφαγίας στις γάτες.

Οι γάτες, σαν αποκλειστικά σαρκοφάγα ζώα, δεν συμπεριλαμβάνουν λαχανικά και δημητριακά στο διαιτολόγιό τους. Η μόνη ποσότητα λαχανικών και δημητριακών που δέχεται ο οργανισμός τους, είναι αυτή που βρίσκεται στο στομάχι των θηραμάτων τους όταν τα καταναλώνουν. Επίσης τα αιλουροειδή, λόγω μιας γενετικής ανωμαλίας, δεν γεύονται το γλυκό, κι αυτός ίσως είναι ένας λόγος για τον οποίο στη φύση δεν συμπληρώνουν τη διατροφή τους με μούρα και ξηρούς καρπούς, όπως για παράδειγμα οι σκύλοι ή οι αρκούδες. Παρότι οι εταιρίες παρασκευής γατοτροφών γνωρίζουν όλα τα παραπάνω, που έχουν αποδειχθεί μέσω σοβαρών και μακροχρόνιων ερευνών, συνεχίζουν στην πλειοψηφία τους να χρησιμοποιούν ως βάση των τροφών τους σιτηρά, μεγάλη ποσότητα καλαμποκιού και ρυζιού, συμπληρώνοντας με ελάχιστο κρέας και τεχνητές βιταμίνες, κάτι που φυσικά δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες ενός αιλουροειδούς, ειδικά κάποιου που βρίσκεται σε περίοδο κύησης ή λοχείας. Η γάτα έχει ανάγκη μια διατροφή όσο το δυνατόν πιο κοντά στη φυσική της, που συμπεριλαμβάνει ολόκληρα μικρά θηράματα. Η οικόσιτη γάτα μπορεί να θηρεύσει και να τραφεί με περίπου χίλια διαφορετικά είδη, σε αντίθεση με κάποια μεγάλα αιλουροειδή, των οποίων το… μενού συμπεριλαμβάνει λιγότερα από εκατό είδη. Τα δόντια, η γλώσσα και το παχύ τους έντερο είναι κατασκευασμένα ώστε να καταναλώνουν κρέας. Μερικές φορές μασούν φυτά ώστε να τους βοηθήσουν στην πέψη και στην αποβολή τριχόμπαλων, ωστόσο αυτό δε σημαίνει ότι εντάσσονται στο καθημερινό τους διαιτολόγιο. Σίγουρα η ωμοφαγία ως επιλογή περιλαμβάνει κάποιους κινδύνους όπως  μόλυνση με σαλμονέλα, εντερικά παράσιτα και βακτήρια, αλλά ο καθένας ζυγίζει τα υπέρ και τα κατά και αποφασίζει ανάλογα. Παρόλο που το στομάχι της γάτας είναι πιο όξινο από το ανθρώπινο, και στη φύση χωνεύει ακόμα και θηράματα ημέρας χωρίς παρενέργειες, δε σημαίνει ότι μπορεί να προστατέψει τη γάτα από βακτήρια που αναπτύσσονται στο οικιακό περιβάλλον, ή στα επεξεργασμένα από τον άνθρωπο κρέατα. Υπάρχουν κάποιες βασικές αρχές που θα πρέπει να έχετε κατά νου αν αποφασίσετε να εντάξετε τη γάτα σας σε ωμοφαγική διατροφή.

• Αγοράζουμε κρέας από έμπιστο κρεοπώλη, και ποτέ συσκευασμένο κρέας από το σούπερ μάρκετ. 
• Χρησιμοποιούμε το κρέας αμέσως, ή το καταψύχουμε άμεσα σε ατομικές μερίδες-η κατάψυξη σε χαμηλούς βαθμούς καταστρέφει πολλά βακτήρια.
• Προσθέτουμε προβιοτικά στο ωμό κρέας, που βοηθούν τη χλωρίδα του εντέρου να προσαρμοστεί σταδιακά.
• Καθαρίζουμε σχολαστικά και απολυμαίνουμε όλες τις επιφάνειες, τον εξοπλισμό και τα σκεύη της γάτας που έρχονται σε επαφή με το ωμό κρέας, μετά από κάθε χρήση.
• Πάντοτε πετάμε το κρέας που έχει μείνει εκτεθειμένο πάνω από τρία τέταρτα της ώρας.
• Συζητούμε με τον κτηνίατρο πριν εισάγουμε μια γάτα με προβλήματα στο ανοσοποιητικό σε μια ωμοφαγική δίαιτα.

Καταρχήν, οι γάτες πρέπει να τρώνε μόνο φρέσκια τροφή. Ο οργανισμός τους είναι ανίκανος να μεταβολίσει «ώριμη» τροφή και να αποβάλλει τα τοξικά κατάλοιπά του. Αντιθέτως, οι γευστικές και οσφρητικές τους ικανότητες έχουν εξελιχθεί έτσι ώστε να αποφεύγουν την κατανάλωση οποιασδήποτε τροφής δεν είναι φρέσκια, κι αυτό εξηγεί εν μέρει τις εξεζητημένες τους γευστικές επιλογές. Έτσι, αν αποφασίσετε να ταΐσετε τη γάτα σας με ωμό κρέας, θα πρέπει να είναι πολύ φρέσκο. Μπορείτε φυσικά να το καταψύξετε και να το ξεπαγώσετε σε θερμοκρασία δωματίου, δεν θα πρέπει να περάσει όμως μεγάλο χρονικό διάστημα μέχρι την κατανάλωσή του.

Κατά δεύτερον, είναι πολύ σημαντικό η γάτα να τρώει καθημερινά. Οι γάτες, ειδικά οι υπέρβαρες, λόγω του ιδιαίτερου μεταβολισμού τους, είναι επιρρεπείς σε ηπατική λιπίδωση. Έτσι, αν αποφασίσετε να αρχίσετε να ταΐζετε τη γάτα σας με ωμό κρέας, πρέπει να φροντίζετε να τρώει μια μικρή τουλάχιστον ποσότητα τροφής καθημερινά, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει ότι στην αρχή θα αναμειγνύετε την τροφή που έτρωγε πριν, με το ωμό κρέας.

Επίσης, οι γάτες δεν έχουν την ικανότητα να δημιουργούν ταυρίνη από μεθειονίνη και κυστεΐνη, όπως οι σκύλοι. Αυτό σημαίνει ότι η γάτα προσλαμβάνει ταυρίνη αποκλειστικά μέσω της τροφής της, η έλλειψη της οποίας μπορεί να προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά στον οργανισμό της, όπως για παράδειγμα τύφλωση. Τα καλά νέα είναι ότι η ταυρίνη υπάρχει σε αφθονία σε όλα τα ωμά κρέατα, και ειδικά στην καρδιά του μοσχαριού. Ταΐζοντας τη γάτα σας ωμό κρέας, της εξασφαλίζετε την καλύτερης ποιότητας και ποσότητας ταυρίνης που θα μπορούσατε. Χρειάζεται όμως μεγάλη προσοχή στον χειρισμό του κρέατος, ώστε να μην καταστρέψετε την πολύτιμη ταυρίνη που περιέχει. Δεν πρέπει να αλέθετε το κρέας σε κιμά, καθώς με αυτό τον τρόπο αυξάνεται η επιφάνειά του και εκτίθεται στον αέρα, με αποτέλεσμα η ταυρίνη να οξειδώνεται και μεγάλη ποσότητά της να καταστρέφεται. Επιπλέον, ο κιμάς αποτελεί εξαιρετικό υπόστρωμα για την ανάπτυξη βακτηρίων, τα οποία επίσης καταναλώνουν την ταυρίνη του κρέατος, με αποτέλεσμα ακόμα λιγότερη ποσότητά της να καταλήγει στον οργανισμό της γάτας σας. Αν ταΐζετε τη γάτα σας αλεσμένο κρέας σε καθημερινή βάση, συνιστάται να συμπληρώνετε τη διατροφή της με ταυρίνη χρησιμοποιώντας μη αλεσμένη καρδιά μοσχαριού ή τεχνητά συμπληρώματα ταυρίνης που κυκλοφορούν στο εμπόριο.

Τι είδους ωμό κρέας μπορώ να δώσω στη γάτα μου;

Οι γάτες μπορούν να καταναλώσουν ωμό κοτόπουλο, ορτύκι, πέρδικα, μοσχάρι αρνί, γαλοπούλα, πάπια, ψάρι, κατσίκι, ελάφι, κουνέλι, ποντίκι, αυγά και κάποια εντόσθια. Ο στόχος είναι να τρέφεται η γάτα με θηράματα που θα κυνηγούσε η ίδια στη φύση. Κάποιες γάτες αρνούνται να καταναλώσουν κρέας ζώων που δεν θα έτρωγαν στη φύση, κάτι που αποκλείει αυτόματα το μοσχάρι, το αρνί, το ελάφι κτλ. Παρόλα αυτά, αυτό δε σημαίνει ότι δεν αξίζει μια δοκιμή, καθώς πολλές γάτες αλλάζουν γνώμη για τα παραπάνω όταν συνηθίσουν την ωμοφαγία γενικότερα. Συνήθως βοηθά η παρουσίαση του κρέατος με διαφορετικό τρόπο σε κάθε γεύμα, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει να αλέσετε μοσχάρι με ψάρι κάποιες φορές. Επίσης, καθώς το βοδινό συκώτι, η καρδιά και τα νεφρά, αποτελούν εξαιρετικές πηγές θρεπτικών συστατικών, είναι πολύ σημαντικό να συνηθίσει η γάτα τη γεύση και τη μυρωδιά τους και να τα καταναλώνει σε αρκετή ποσότητα. Οι περισσότερες γάτες δεν τρώνε το φαγητό τους κρύο, οπότε φροντίστε να βγάζετε από το προηγούμενο βράδυ το κρέας, αν το έχετε καταψύξει, ώστε να ξεπαγώσει φυσικά και να είναι σε θερμοκρασία δωματίου όταν το καταναλώσει η γάτα. Μην ξεπαγώνετε ποτέ κρέας που συμπεριλαμβάνει κόκκαλα στο φούρνο μικροκυμάτων, καθώς ξεπαγώνει το κρέας από μέσα προς τα έξω, και θα κάνει τα κόκκαλα εύθραυστα κι επικίνδυνα για τη γάτα σας, ενώ η σάρκα θα παραμείνει κρύα.

Κανόνες υγιεινής

Μπορείτε να ταΐσετε τη γάτα σας σε όποιο σημείο του σπιτιού προτιμάτε, θα είναι όμως πιο εύχρηστο να τοποθετήσετε ένα κομμάτι πλαστικό, όπως κάποιο δίσκο, κάτω από το δοχείο φαγητού της, καθώς οι περισσότερες έχουν τη συνήθεια να σέρνουν το φαγητό τους έξω από αυτό. Έτσι θα είναι εύκολο να απολυμάνετε τα σκεύη της και το πάτωμα όταν τελειώσει το γεύμα της. Θα πρέπει πάντα να υπάρχει φρέσκο διαθέσιμο νερό, που θα αλλάζεται καθημερινά, παρότι θα διαπιστώσετε ότι πίνει αρκετά μικρότερη ποσότητα από ότι όταν έτρωγε ξηρά τροφή. Αυτό είναι φυσιολογικό, καθώς το ωμό κρέας περιέχει περισσότερη υγρασία από ότι η ξηρά τροφή.

Πώς να κάνω πιο ομαλή τη μετάβαση της γάτας μου στην ωμοφαγία;

Γατάκια

Τα γατάκια συνήθως είναι ευκολότερο να δεχτούν τη μετάβαση στην ωμοφαγία. Χρειάζονται μικρά και συχνά γεύματα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Καθώς το γατάκι μεγαλώνει, τα γεύματά του θα πρέπει να περιοριστούν σε δύο την ημέρα. Για να εισάγετε ένα γατάκι στη διατροφή με ωμό κρέας, αρχικά προσφέρετέ του ένα κομμάτι μαλακού, ωμού κρέατος, χωρίς κόκκαλα, όπως για παράδειγμα ένα κομμάτι στήθος κοτόπουλου. Φροντίστε το κρέας να είναι σε θερμοκρασία ελαφρώς υψηλότερη από αυτή του δωματίου. Έχετέ του διαθέσιμο το κρέας για λίγο, αλλά όχι για περισσότερο από μια ώρα, ώστε το γατάκι να έχει την ευκαιρία να εξερευνήσει τη νέα τροφή, να παίξει και να πειραματιστεί μαζί της, και να τη δοκιμάσει. Αν το γατάκι δεν δοκιμάσει το κρέας, παρότι γνωρίζετε ότι πεινάει, δοκιμάστε να το περιχύσετε με λίγο τόνο. Συνεχίστε να δίνετε κρέας χωρίς κόκκαλα για λίγο καιρό, μέχρι το γατάκι να συνηθίσει την ωμή διατροφή. Έπειτα, αρχίστε να του δίνετε «εύκολα» κόκκαλα, όπως το κόκκαλο που βρίσκεται στο στέρνο του κοτόπουλου, ώστε να συνηθίζει την υφή του κόκκαλου. Το ίδιο μπορείτε να κάνετε με μια φτερούγα, αν το γατάκι είναι πολύ μικρό, μόνο φροντίστε σε αυτή την περίπτωση να είστε πολύ προσεκτικοί γιατί κάποια γατάκια έχουν προσπαθήσει να καταπιούν τη φτερούγα ολόκληρη αν είναι πολύ μικρή. Μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε με λαιμούς κοτόπουλων. Αφού το γατάκι συνηθίσει την κατανάλωση ψαχνού και κοκάλων, είναι καιρός να εισάγετε σταδιακά κάποια εντόσθια στη διατροφή του. Μπορείτε να αρχίσετε με μια μικρή ποσότητα καρδιάς ή συκωτιού, ακολουθώντας τη λύση του τόνου που αναφέραμε πιο πάνω, σε περίπτωση που το γατάκι αρνηθεί να δοκιμάσει. Εισάγετε στη διατροφή του διάφορα είδη κρεάτων, ώστε να συνηθίσει την ποικιλία, πάντα όμως με μέτρο τα εντόσθια, καθώς μπορεί να προκαλέσουν διάρροια σε μεγάλες ποσότητες.

Ενήλικες γάτες

Η μετάβαση μεγαλύτερων ηλικιακά γατών στην ωμοφαγία μπορεί να είναι πιο δύσκολη, εξαρτάται όμως πάντα από το ζώο, πόσο καιρό τρώει ξηρά τροφή, αν έχει δοκιμάσει ωμό κρέας στο παρελθόν, κτλ. Αν η γάτα σας τρώει μικρά γεύματα πολλές φορές τη μέρα, δοκιμάστε να του βάζετε δύο ή τρία γεύματα την ημέρα, τα οποία θα είναι διαθέσιμα για 15 λεπτά περίπου. Έρευνες αποδεικνύουν ότι οι γάτες με σταθερό πρόγραμμα φαγητού μεταπηδούν ευκολότερα στην ωμοφαγία. Μπορείτε επίσης να αρχίσετε να δίνετε μικρά κομμάτια ωμού κρέατος σαν ανταμοιβή. Συνήθως αυτό αυξάνει την όρεξη για ωμό κρέας, και καθώς η γάτα συνηθίζει σταδιακά τη γεύση του ωμού, μπορείτε να αρχίσετε την αντικατάσταση ενός από τα βασικά του γεύματα με ωμό. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας η ξηρά τροφή πρέπει να λείπει από κάθε πιάτο, ακόμα κι από το σπίτι γενικότερα, καθώς μπορούν να τη μυρίσουν και να αρνηθούν να φάνε το ωμό γεύμα. Μπορείτε να συνεχίσετε ακολουθώντας τη μέθοδο που αναφέραμε παραπάνω για τα γατάκια, ώστε να εξοικειωθεί πλήρως με την ωμοφαγία. Η τροφή που χρειάζεται μια γάτα υπολογίζεται στο 2-3% του σωματικού της βάρους. Φυσικά το βάρος της θα πρέπει να παρακολουθείται τακτικά, και η ποσότητα της τροφής να αυξάνεται ή να μειώνεται ανάλογα.

Στις περισσότερες ενήλικες γάτες, για πλήρη μετάβαση σε ωμή διατροφή, χρειάζονται περίπου δύο μήνες σταδιακής προσαρμογής. Σε περίπτωση που η γάτα αρνηθεί να φάει το κρέας για περισσότερες από 24 ώρες, ίσως χρειαστεί να το ανακατέψετε με καλής ποιότητας κονσέρβα, ή να δοκιμάσετε άλλου είδους κρέας. Κάποιες γάτες βέβαια αρνούνται πεισματικά να καταναλώσουν ωμό κρέας, ή κόκκαλα. Το δεύτερο ειδικά μπορεί να αποδειχθεί μεγάλο πρόβλημα, καθώς τα κόκκαλα αποτελούν βασικό κομμάτι μιας ωμοφαγικής δίαιτας. Παρέχουν στη γάτα το απαραίτητο ασβέστιο και κάποια μέταλλα, και καθαρίζουν τα δόντια της. Παρόλο που τα αλεσμένα κόκκαλα με τσόφλια αυγών μπορούν αρχικά να αντικαταστήσουν τα ολόκληρα κόκκαλα, δεν είναι σωστό να γίνεται αυτό επʼ αόριστον. Ελέγξετε το στόμα της γάτας σας για χαλασμένα δόντια ή ουλίτιδα, ίσως αυτό είναι που την εμποδίζει να μασήσει κόκκαλα.

Καθώς πολλοί ιδιοκτήτες γατών δεν έχουν το χρόνο να ετοιμάσουν ένα πλήρες ωμοφαγικό γεύμα για τη γάτα τους, υπάρχουν συμπληρώματα που μπορούν να προστεθούν σε ωμό μοσχάρι και εντόσθια, και με λίγο νερό να αποτελέσουν ένα ισορροπημένο γεύμα. Επίσης υπάρχουν έτοιμα κατεψυγμένα ωμά γεύματα τα οποία απλά ξεπαγώνονται και σερβίρονται.

Τελικά είναι δική σας απόφαση αν θα εντάξετε τη γάτα σας σε μια ωμοφαγική διατροφή, σκεπτόμενος τι είναι καλύτερο για εκείνη, ανάλογα με τον τρόπο ζωής, την υγεία, και την ηλικία της. Το σημαντικότερό όλων είναι να έχει μια χαρούμενη και υγιή ζωή το κατοικίδιό μας.

Πηγές:

http://www.rawfed.com/myths/cats.html

http://www.rawfedcats.org/feedingraw.htm

http://www.catinfo.org/

http://www.barfworld.com/

http://cats.about.com/cs/nutrition/a/rawfooddiet.htm

http://cats.about.com/cs/catfood/a/bybrawdiets.htm